Bir bütünün iki parçaya ayrılıp sonra bir araya getirilmesi bütünden bir şey eksiltir mi, miktarından bir şey eksiltmez ama bütünlüğünden eksiltir, iki parçaya bölünen şey bir araya getirilse de o artık bir bütün değildir. Gerçek hayatta da birçok şey böyledir. Örneğin, yarım yapılmış iki iş asla tam yapılmış bir iş etmez, hatta %90 oranında yapılmış iki iş de tam bir iş kadar etki etmez.
Hiç kimse yarım iş yapmak istemez, bununla birlikte belki bilgisizlikten, belki tecrübesizlikten, belki plansızlıktan, belki aşırı hayalcilikten belki de işin ehli olmamaktan dolayı günümüzde maalesef birçok iş yarım kalmaktadır. Bir işi tam bitirememiş insanlar sıklıkla kalkar ve yarım kalan işi bitirebilmek için bir şans daha ister ve ortaya bir yarım iş daha çıkarırlar maalesef. Ondan sonra başlarlar savunma yapmaya: "tamam o işi bitiremedim ama onun yerine üç (yarım) iş yaptım". "Bilmem ne sebepten işi bitiremedim ama o kadar çaba sarf ettim". Bütün bunlar ne dinleyeni ne de savunanı tatmin etmez. Boşa giden zamana, paraya ve hayallere olur olan...
Bu memleketin heba edilecek tek kuruşu, boşa geçirilecek bir saniyesi bile yoktur. İnsanların hayalleriyle oynamaya, onları yanlış yönlendirmeye, vakitlerini çalmaya hiçbirimizin hakkı yoktur. Vebaldir, günahtır ve sorumsuzluktur. O nedenle bir işe yeltenirken kırk kere düşünmeli ve bir kere işe girmeliyiz. İnsanların ümitleriyle oynamaktan vazgeçmeli ve bir şeye girişeceğimiz zaman yapamayacağımıza dair zerrece bir şüphemiz varsa o işe hiç girmemeliyiz.
Sevgili dostlar, "boş duracağına boşa çalış" diye güzel bir atasözümüz var. Bu atasözü yanlış anlamaya da oldukça müsait aslında. Boş duracağına boşa çalış sözü boş zamanlarımızı değerlendirmekle ilgili olabilir, bu durum vaktimizin en değerli, kaynaklarımızın en pahalı olanlarını heba etmek anlamına gelmez.
Söylemek istediklerim anlaşılsın diye somut örnekler vermek istiyorum. Son dönemde bilişim alanı dahil olmak üzere birçok alanda yeni fırsatlar ortaya çıkmıştır ve fırsatlar beraberinde tehditleri de getirmiştir. Fırsatla birlikte tehdidi görebilenler bazı alanlara girmekte tereddüt geçirirken konuyu çok da anlamamış kişiler balıklama atlarla. Genç bir mezun olarak ben de bir zamanlar benden daha bilgili büyüklerim dururken saf bir şekilde balıklama bir işe atlamış ve neredeyse o yazılım işleri yüzünden akademik hayattan çıkacak duruma gelmiştim.
Bu arada işin bir de bireysel yarım işçilik ve kolektif yarım işçilik tarafı bulunuyor. Yarım işçilik konusunda bireysel çaba ile yapılabilecek işler de risk bir miktar düşük olsa bile kolektif çalışma gerektiren işler de risk daha fazla olabiliyor. "Bir zincirin gücü en zayıf halkası kadardır", bu nedenle kolektif yapılan işlerde ekipten bir tanesi bile görevini tam yapmadığında işler sarpa saracaktır.
İki yarımın bir tam etmeyeceği, bu nedenle de tam olarak biteceğinden emin olunmayan hiçbir işe girilmemesi gerektiği anlaşıldığına göre bu aşamadan sonra ne yapmak lazım? Tam işçilik yapamayacaksak hiç mi çalışmayacağız. Cevap basit:
(1) "Önce bir işi tam bitirebilecek; yetenekli, bilgili, tecrübeli kişilerden bir ekip oluşturacak ve daha sonra ekipte bulunan herkesin çapına en uygun görevi vereceğiz".
(2) "Farklı gayelerle ustası olmadığı bir işe talip olana değil o işi gerçekten yapabilecek kişiye işi vereceğiz".
(3) "Ekipte yer almak istemeyen kişiyi zorla ekibe almak yerine gerçekten istekli olanları davet edeceğiz".
(4) "İşi yapma kapasitesi olan kişilerin vakti olup olmadığına bakacak ve ona göre iş isteyeceğiz. Yetenek, bilgi ve tecrübe kadar ihtiyaç duyulan şeylerden biri de vakittir."
Yüzyıllara meydan okuyan eserlerin yıllarca süren çaba ile inşa edildiğini görmek gerekiyor. İki yarım bir tam etmediğine göre yarım yarım tonlarca iş yapmak yerine, bir tane, okkalı ve yıllara meydan okuyan bir iş yapılmasını yeğlerim.
Saygılarımla,
Hidayet Takcı
Sivas, Mart 2021
